De archeoloog:

Beslag zwaardschede

Dit zilveren beslag van een zwaardschede of oordband is in november 1876 tevoorschijn gekomen bij baggerwerkzaamheden in de Rijn bij Leiderdorp. In zo’n rustig plattelandsdorpje was dat wel een gebeurtenis. Er werden ook nog wapens gevonden uit de tijd van het beleg van Leiden 1573-1574.

Het beslag is aan weerszijden voorzien van de afbeeldingen van keizer Trajanus, regeerperiode 98-117 na Christus en keizer Hadrianus, regeerperiode 117-138 na Christus. Dat staat er bij in afkortingen: IMP CAES NERVA TRAIAN AUG ofwel Imperator Caesar Nerva Traianus Augustus. Op de foto zien we AUG IMP CAES HADRIANUS ofwel Augustus Imperator Caesar Hadrianus.

Tijdens de regeerperiode van Trajanus bereikte het Romeinse rijk zijn grootste omvang. Hadrianus richtte zich daarna op het behoud van het rijk. Hij is vooral bekend van de muur van Hadrianus in Noord-Engeland en de stad Forum Hadriani die bij Voorburg lag. Hadrianus is waarschijnlijk in deze streken geweest in het jaar 122 na Chr., tijdens zijn inspectiereis langs de Romeinse limes.

Beslag van zwaardschedes wordt redelijk veel gevonden. Diermotieven en godentaferelen waren populair. De Romeinen zagen sommige keizers als halfgoden, vandaar dat zij ook vaak zijn afgebeeld. Het is niet bekend of dit soort versieringen voorbehouden was aan officieren. Het is waarschijnlijk vooral een kwestie van geld geweest. Zwaardschedebeslag werd van verguld zilver, gewoon zilver, verzilverd brons en vertind brons gemaakt. Soms is de hele schede versierd en soms alleen het gedeelte waaraan de zwaardriem wordt bevestigd.

Deze punt van een zwaardschede is van zilver. Een centurion, de hoofdman van een eenheid van 80 man, verdiende 5 tot 15 keer meer dan een gewone soldaat. Deze zwaardschede moet daarom wel aan een officier hebben toebehoord. Hoe het beslag in de Rijn is terechtgekomen blijft gissen. Hij kan verloren zijn gegaan of bewust in het water zijn gedeponeerd als offer, net als het ruitermasker

Romeinse tijd

Ga terug naar het overzicht van de schatten